Radio dwulampowe zrób sam

 

Zapewne wielu z Was oglądało na "Radiowych pogaduchach" prezentację odbiornika lampowego według projektu Andrzeja Cieślaka i Grzegorza Dudka. Wygląd tej konstrukcji tak mnie urzekł, że postapostanowiłem wolne chwile przeznaczyć na jego budowę. Założyłem sobie dwie wytyczne, że radyjko musi równie ładnie wyglądać i ma działać. Niby proste radio, ale sporo tu wyzwań konstrukcyjnych dla majsterkowicza. Całość zostanie wykonana ręcznymi narzędziami w domowym warsztacie.

No to startujemy...

Schemat ideowy odbiornika dwu lampowego. Istotnym atutem odbiornika jest  zastosowanie  jednego napięcia zasilania 12V.

Lampy kupiłem na giełdzie Wolumen w Warszawie. Za 3 sztuki zapłaciłem 10zł. Przeszukałem własne zasoby elementów radiowych i znalazłem podstawki

Znalazłem ładną gałkę skalową i gałki. Potencjometry kupiłem za 8zł.

Drut  nawojowy w bawełnie. Szpula stoi u mnie lata. Kiedyś ją wystawiłem na sprzedaż, ale nie było chętnych. Wreszcie się przydała.

Zrobiłem z odpadków drewnianą skrzynkę, którą pokryłem fornirem palisandrowym. Też z resztek. Wymiary skrzynki były uzależnione od wielkości użytych elementów i grubości ścianek. Starałem się by skrzynka była jak najmniejsza. Wyszły wymiary 220 x 150 x 90 mm

Ramka do skrzynki i ładny kondensator z lat 20-tych, który też miałem. Kondensator o pojemności 400pF.

Wstępny montaż podzespołów wykonam na sklejce. Całość przykryję czarną płytą podobną do bakelitowej.

Przymiarki z rozłożeniem elementów.

Dużym wyzwaniem było zrobienie cewki. Najprościej jest wykonać karkas z preszpanu, ale nie mam takiego. Spróbowałem więc zrobić karkas z bakelitu. Jednak przy piłowaniu szczelin bakelit zaczął pękać. Jest to zbyt kruchy materiał na tego typu konstrukcję.

Ostatecznie zrobiłem karkas ze sklejki.

Na nóżki wykorzystałem bolce od starej wtyczki sieciowej.

Wyszło coś takiego. Zużyłem około 40 m drutu.

Przymiarki rozmieszczenia elementów na płycie.

Efekt (prawie) końcowy. Płyta z zamocowanymi potencjometrami, kondensatorem, lampami i cewką.

Lampy mają podstawki zamocowane do sklejki pod czarną płytą. Dzięki czemu nie ma na płycie widocznych śrub mocujących podstawki.

Do tego etapu moje koszty to 18zł za trzy lampy i dwa potencjometry. Pozostaje połaczenie wszystkich elementów w całość i ewentualnie wykonanie zasilacza. Ale to w następnych postach...

CDN...

Radio Figaro , Barbara, Rozyna

Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka  zaprojektowały odbiornik Figaro i uruchomiły produkcję serii próbnej 10 marca 1959 r.,  . Układ elektryczny został skopiowany z Rozyny. 

Cena w  1961r wynosiła 810 zł.

Figaro 3291

 Mam w swojej kolekcji trzy radyjka Figaro z fabryki im. Marcina Kasprzaka w Warszawie. Gdy miałem jeden egzemplarz, nie interesowałem się jaką mam wersję. Teraz gdy jest ich kilka, chciałem to sprawdzić.  Jednak jak się okazuje, to nie jest takie proste. Odbiorniki te były produkowane na rynek krajowy oraz zagraniczny. O jego wersji świadczył wygląd frontu, skala, opis na tylnej ściance i przede wszystkim wnętrze. Czasami odbiornik wyglądał jak Figaro, a był jednak Barbarą lub Rozyną (mam taką wersję). Od frontu ramka była w dwóch wersjach kratki głośnikowej. Skala była z magicznym oczkiem lub bez. Na skali było logo Diory lub Unitry . Podziałka częstotliwości była różna, w zależności gdzie odbiornik  eksportowano. Różnice układowe też były znaczne. Wersje zasilania na 220V i wersje bateryjne.

Często zawiła historia odbiornika pomieszała ścianki, skale, obudowy i w efekcie mamy składaka, ale nie wiadomo w jakiej wersji. 

Korzystając z zasobów własnych i internetu,  udało mi się zebrać parę zdjęć dokumentujących występujące wersje tego odbiornika, wkładanego w małą bakelitową obudowę. Obudowę która występowała w trzech kolorach (takie widziałem). Wiśniowym, brązowym i czarnym. (Dla ścisłości faktów, była też większa obudowa stosowana w odbiorniku Figaro 3, ale ta w tym poście nas nie interesuje). 

Tylne ścianki

 

Jak do tej pory znalazłem takie wersje  tylnych ścianek . ( Jeśli ktoś posiada jeszcze inną wersję, proszę o informację ):

1. Figaro

2. Figaro I

3. Figaro II-2/4A

4. Figaro I-1/3A

5. Figaro I-II/2A

6. Figaro N

7. Figaro 3201

8. Figaro 3291

9. Figaro Special

10. Barbara

11. Barbara II

12. Rozyna

Niżej zdjęcia ścianek:

1. Figaro - pierwsza wersja bateryjna 3S4T,1S5T,1T4T,1R5T,DM70

2. Figaro I- wersja na Wielką Brytanię, wyjście na głośnik, transformator sieciowy, ECH81,EBF89,ECL82,DM70,SPS5A

3. Figaro II-2/4A - wersja eksportowa, bateryjna, przełacznik okrągły, skala "angielska", kratka głośnika "w kratkę", 3S4T,1S5T,1T4T,1R5T,DM70

4. Figaro I-1/3A - wersja na Wielką Brytanię, wyjście na głośnik,  magiczne oko,  Skala i opisy w języku angielskim, napięcie zasilające 220V lub 240V obniżane autotransformatorem. Nie posiada wewnętrznej anteny fal krótkich . Prostownik selenowy.  ECH81, EBF89, ECL82, DM70, SPS5A

5. Figaro I-II/2A

6. Figaro N - to samo co Rozyna N: ECH81,EBF89,ECL82,SPS5A

7. Figaro 3201 - radio eksportowe, wyjście na głośnik ECH81,EBF89,ECL82,SPS5A

8. Figaro 3291- radio na rynek krajowy , 220V, ECH81, EBF89, ECL82(ELC86), DM70

9. Figaro Specjal - ECH81,EBF89,ECL82,SPS5A

9. Barbara - eksportowa wersja, Zasilanie przez autotransformator, prostownik selenowy jednopołówkowy. Przełącznik zakresów obrotowy, ale z przesuwana dźwignią na bocznej ściance.  zamocowane do tekturowej tylnej ścianki wejście gramofonowe. ECH81,EBF89,ECL82,SPS5A

10. Barbara II - wersja bateryjna 3S4T,1S5T,1T4T,1R5T,DM70

11. Rozyna - Rozyna w obudowie Figara ECH81,EBF89,ECL82,SPS5A

Front radia i skale

Chyba najpopularniesza wersja "krajowa" Figaro 3291. Na skali zakresy po polsku, DŁ, ŚR, KR i logo ZRK.

Też wersja krajowa Figaro 3291, ale skala ma jednoliterowy opis zakresów D, S, K i brak loga.

Wersja eksportowa z magicznym oczkiem,  bez loga. Opis zakresów w języlu angielskim L,M,S

To samo co wyżej ale z inną kratką. Zakresy L,M,S

Wersja eksportowa z magicznym oczkiem, skalą angielską i logiem Unitra

To samo co u góry ale w innej wersji kratki

Mój Figaro N  z taką kratką

Barbara

Barbara II

Wnętrze

O wersji radia zdecydowanie jednak decyduje wnętrze. Do tych obudów wkładano wersje bateryjne i na 220V. W wersji bateryjnej nie było oczywiście trafa sieciowego i gniazda z bezpiecznikiem. Do zwykłej wersji dokładano gniazdo głośnikowe lub gramofonowe. 

Wersja bateryjna

Wersja 220V z gniazdem głosnikowym

Wersja 3291. 220V bez gniazda głosnikowego 

Wersja 220V z gniazdem głośnikowym

Bateryjne. Nie ma trafa.

Po analizie okazało się, że moje trzy Figara to:

1. Wersja 3291 w pełni kompletna i 100% zgodną z tą wersją

2. Wersja Figaro N układowo zgodna jednak kratka nie wiem, czy taka powinna być.

3. Wersja Rozyna. Tylna ścianka z napisem Rozyna. Układowo jak wersja 3291.

Reasumując pomieszanie z poplątaniem. Trochę tych kombinacji z wyglądem Figara jest. Gdyby była  dokumentacja fabryczna można by wiele wątpliwości rozwiać. Może ktoś taką ma.  Mimo wszystko należy się cieszyć z każdego egzemplarza, jaki mamy, bo jest ich coraz mniej. Jeśli uda mi się zdobyć jakieś nowe, istotne informacje na pewno je umieszczę. 

P.S.

Moje trzy Figara (nie Figara) są sprawne. Do momentu zakończenia tego posta dwa z nich uważałem za uszkodzone. Jednak gdy podłączyłem je do dobrej anteny, radia ożyły. Co prawda cicho, ale zadziałały, Muszę postarać się o lepsze lampy.